دیپلم آبی یا (Mavi Diploma) در اکتبر سال 1999 از شهر بولونیا آغاز شد و در حال حاضر در 47 کشور جهان این مدرک اعطا میشود. دانشجویانی که قصد ادامه تحصیل در مقاطع کارشناسی یا کارشناسی ارشد را دارند می توانند با دریافت دیپلم آبی، در صورت تمایل در کشورهای عضو اتحادیه اروپا ادامه تحصیل دهند.
کشور ترکیه یکی از کشورهایی است که دیپلم آبی ارائه میدهد و چنانچه قصد دریافت آن را دارید میتوانید با آموزشهایی مطابق با استاندارد جهانی و به زبان انگلیسی، مدرک خود را دریافت کنید و با اخذ بورسیه تحصیلی ترکیه در مقاطع بالاتر ادامه تحصیل دهید.
قابل ذکر است که در آیین نامه سال 1384 که توسط شورای آموزش عالی تهیه شد، در برخی دانشگاههای ایران که برنامههای چند ملیتی برگزار میشود، میتوانند دیپلم آبی ارائه دهند.
دیپلم آبی دارای اطلاعاتی مربوط به مدرک تحصیلی، شایستگی و سطح حرفهای فارغالتحصیل می باشد. دیپلم آبی ترکیه نیز همین امکانات را به دانشجو میدهد. مؤسسات آموزشی دارای مجوز اعطای دیپلم آبی باید:
با توجه به اعتبار بالای دیپلم آبی در سطح اتحادیه اروپا و آمریکا، دانشجویان باید شرایط ممتاز و ویژه ای را برای دریافت آن داشته باشد. شرایط دریافت دیپلم آبی ترکیه به شرح زیر می باشد:
تمامی دانشگاههایی که در بخشنامه YOK نام برده شدهاند، مجوز صدور دیپلم آبی ترکیه را دارند. دانشجویان برای کسب دیپلم آبی، باید الزاماتی را که توسط «کمیسیون آموزش اتحادیه اروپا» تعیین شده است را داشته باشند. در صورتیکه نتوانند این شرایط را برآورده کنند، ممکن است دیپلم آبی آنها باطل شود. این الزامات به شرح زیر است:
نحوه اعطای این مدرک توسط موسسات آموزشی:
دیپلم آبی یک مدرک تحصیلی الزامی نیست؛ اما دانشجویان و فارغالتحصیلانی که دارای دیپلم آبی ترکیه هستند به راحتی میتوانند به دانشگاههای اروپایی اقدام بکنند. این دیپلم مزایای دیگری نیز به همراه خود دارد که عبارتاند از:
دانشگاههای ارائهدهنده دیپلم آبی شرایط آموزشی، تحقیقی و رفاهی مطابق با استانداردهای اتحادیه اروپا برای دانشجویان خود فراهم میکنند. دیپلم آبی ترکیه برای تمام مقاطع تحصیلی به جز مقطع کاردانی پذیرفته میشود؛ زیرا مدرک کاردانی بسیاری از دانشگاههای ترکیه در سطح استانداردهای آموزشی اتحادیه اروپا نیست.
بنابراین جهت بهره برداری از مزایای دیپلم آبی، باید مقطع کارشناسی خود را در دانشگاههای ارائهدهنده دیپلم آبی بگذرانند. بعد از آن میتوانند برای ادامه تحصیل راهی کشورهای عضو اتحادیه اروپا شوند. فارغالتحصیلان رشتههای پزشکی، دندانپزشکی، روابط بینالملل، مهندسی، هنری و بازرگانی با داشتن دیپلم آبی ترکیه فرصتهای شغلی و تحصیلی بسیار خوبی در کشورهای اروپایی و آمریکایی خواهند داشت.
در حال حاضر 72 دانشگاه در کشور ترکیه دیپلم آبی ارائه می دهند که این دانشگاه ها در پایین لیست شده اند :
پس از فارغ التحصیلی از دانشگاه های ترکیه، دانشجویان می توانند برای تکمیل تحصیلات در مقطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و یا دکتری همه کشورهای عضو اتحادیه اروپا را انتخاب کنند. همچنین آنها می توانند در همه کشورهای اتحادیه اروپا تحصیل کنند فقط در برخی از کشورها این مدرک به تنهایی کافی نیست و باید مدارک مکمل به همراه داشته باشند.
در اکثر کشورها، فرآیند دریافت دیپلم آبی به صورت خودکار توسط مؤسسات آموزشی انجام میشود و نیازی به اقدام مستقیم دانشجویان برای دریافت این گواهینامه نیست. مراحل دریافت این مدرک شامل موارد زیر است:
خدمات دیپلم آبی به دانشجویان فارغ التحصیل مقطع کاردانی نیز ارائه می گردد، اما این مدرک در بسیاری از کشورهای اتحادیه اروپا اعتبار ندارد زیرا مدرک کاردانی بسیاری از دانشگاه های ترکیه در سطح دانشگاه های اروپایی نیست و کسانی که قصد دارند بین المللی تحصیل کنند باید مدرک کارشناسی خود را در دانشگاهی که دیپلم آبی ارائه می دهد بخوانند و سپس برای ادامه تحصیل به کشورهای اروپایی بروند.
دیپلم آبی یک مدرک بین المللی است که برای استفاده آن در کشور ترکیه باید معادله سازی انجام شود، کسانی که در رشته های بهداشتی مانند پزشکی، دندانپزشکی، داروسازی و … تحصیل داشته اند ابتدا باید بتوانند معادله سازی را از سازمان YÖK دریافت کنند، برای این کار باید آزمون بدهند.
سازمان YÖK با بررسی تحصیلات پایه دانشجویان و در صورت صلاح دید معادله سازی را انجام می دهد، این کار از طریق آزمون ÖSYM برای اندازه گیری اطلاعات آموزشی دانشجویان صورت می پذیرد. دانشجویانی که در این آزمون شرکت می کنند باید 40 امتیاز از 100 را کسب نمایند. در غیر این صورت نمی توانند معادل خود را بدست آورند.
دانشگاههای ارائهدهنده دیپلم آبی ترکیه موضوعات درسی مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد خود را هماهنگ با برنامههای بینالمللی ادامه میدهند. این دانشگاهها، مدرک دیپلم آبی را در یک سیستم انتقال اعتبار اروپایی با عنوان ECTS ارائه میدهند. بهمنظور افزایش اعتبار و سطح دورهها در سطوح بینالملل مکملهای دیپلم با زبان انگلیسی تهیه میشود.
تمام مؤسسات آموزش عالی ترکیه تحت نظارت کامل سازمان «یوک» قرار دارند. این سازمان برای افزایش کیفیت آموزشی دانشگاههای ترکیه و هماهنگیهای لازم از تکنیکها و استراتژیهای آموزش عالی ویژهای استفاده میکند. یکی از مسئولیتهای سازمان یوک معادلسازی دیپلم آبی ترکیه و سایر مدارک تحصیلی است. فارغالتحصیلان رشتههای دندانپزشکی، پزشکی و زیرشاخههای آن (در خارج یا داخل ترکیه) باید فعالیتهای خود را تحت نظارت سازمان یوک انجام دهند.
دانشجویانی که در ترکیه در حال تحصیل هستند می توانند در مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد ادامه تحصیل دهند، زیرا با دریافت دیپلم آبی معادل مدرک خود را در کشورهای اروپایی و آمریکایی بدست می آورند. در نتیجه آموزش هایی که در خارج از کشور خواهند دید، به راحتی می توانند در کشورهای آمریکایی و اعضای اتحادیه اروپا مشغول به کار شوند.