برای تمام افرادی که از مراکز آموزشی معتبر ترکیه پذیرش دریافت کنند و مراحل ثبت نام خود در دانشگاه را به پایان برسانند، کارت اقامت تحصیلی صادر میشود. برخی از این افراد دانشجویانی هستند که قصد تحصیل در ترکیه را دارند. بعضی دیگر هم هدفشان فقط اخذ اقامت ترکیه است و حتی قصد حضور در دانشگاه را هم ندارند.
البته برای هر دو گروه امکان گرفتن اقامت ترکیه از طریق تحصیل وجود دارد. فقط افرادی که هدفشان تحصیل نیست، باید حتما تمام مراحل را با کمک کارشناسان مجرب انجام دهند. چرا که همه دانشگاه های ترکیه موافقت نمیکنند که اقامت تحصیلی را بدون شرط حضور در کلاس درس و امتحان صادر کنند و این کار از طریق دانشگاه های خاصی صورت میپذیرد.
اگر مدت اقامت شما در ترکیه بیشتر از مدت معافیت ویزا (visa exemption duration) باشد، باید برای اجازه اقامت (Residence permit) اقدام کنید. دانشجویان باید ظرف 30 روز پس از ورود به کشور ترکیه برای اجازه اقامت اقدام کنند.
به طور کلی اقامت در کشور ترکیه به دو صورت کوتاه مدت و طولانی مدت است. اقامت کوتاه مدت این کشور عموما یکساله بوده و افرادی که به منظور کار، گردش و یا تحصیل در ترکیه به این کشور سفر میکنند می توانند از آن استفاده کنند.
اما اقامت طولانی مدت کشور ترکیه تنها برای افراد واجد شرایطی است که برای مدت معینی بخاطر کار و یا تحصیل در ترکیه اقامت کوتاه مدت خود را در این کشور حفظ کردهاند. این بدین معنی است که برای اخذ اقامت بلند مدت ترکیه، میبایست ۵ سال متوالی از اقامت کوتاه مدت فرد در این کشور گذشته باشد.
قابل ذکر است که در حالت عادی شهروندان ایرانی میتوانند بدون نیاز به ویزا برای ۳ ماه در کشور ترکیه اقامت داشته باشند اما افرادی که برای ادامه تحصیل در ترکیه پا به این کشور میگذارند میبایست از کارت اقامت یکساله و یا همان مجوز تحصیل و زندگی در ترکیه برخوردار گردند.
دانشجویانی که قصد ادامه تحصیل در ترکیه را دارند، معمولا پس از گذراندن دوره تحصیلی ۳ یا چهار ساله خود در دانشگاههای ترکیه، به خوبی با آداب و رسوم مردم این کشور آشنا شده و به دلیل قرارگیری در فضای رو به رشد و بینالمللی این کشور، به اقامت طولانی مدت و زندگی و کار در ترکیه علاقهمند میشوند.
از سوی دیگر دولت کشور ترکیه نیز با تبدیل شدن این کشور به یکی از برترین مقاصد تحصیلی در دنیا، به جهت جذب نیروی کار تحصیل کرده و متخصص بینالمللی و اعتلای وضعیت بازار کار خود، شرایطی را برای اقامت پس از تحصیل دانشجویان در کشور ترکیه فراهم کرده است.
بنابر اطلاعات وبسایت Greater Kashmir رئیس جمهوری کشور ترکیه رجب طیب اردوغان به مناسب یازدهمین گردهمایی دانشجویان بینالمللی در پایتخت ترکیه اینطور گفته است که “تمامی دانشجویان بینالمللی از جمله دانشجویان ایرانی در حال تحصیل در ترکیه و فارغالتحصیل این کشور میتوانند از اجازه کار در ترکیه برخوردار گردند.”
بر همین اساس اکنون دانشجویان ایرانی متقاضی ادامه تحصیل در ترکیه میتوانند علاوه بر داشتن امکان کار حین تحصیل در ترکیه، از بیمه خدمات درمانی بدون نیاز به انتظار سه ماهه و فرصت کسب تجربه در بازار کار این کشور برخوردار گردند.
در عین حال دانشجویان بینالمللی این امکان را دارند تا پس از اتمام تحصیل در ترکیه، برای مدت یکسال اقامت خود را برای جستجوی کار مناسب در این کشور تمدید نمایند. همچنین لازم به ذکر است که افرادی که قصد اقامت و کار پس از تحصیل در ترکیه را دارند میبایست برای دریافت مجوز کار قانونی از وزارت کار و امور اجتماعی اقدام نموده و در کنار آن از تسلط کامل به زبان ترکی استانبولی اطمینان کسب کنند.
به منظور اخذ اقامت تحصیلی ترکیه، اولین مرحله انجام امور اداری ثبت نام در دانشگاه و دریافت برگه پذیرش ثانویه از دانشگاه می باشد. قابل ذکر است که دریافت پذیرش اولیه دانشگاههای ترکیه از ایران قابل انجام است، ولی پذیرش ثانویه پس از تکمیل کارهای ثبت نام در دانشگاه صادر می شود.
انجام امور ادارای و ثبت نام دانشگاه به دو شکل مستقیم و وکالتی قابل انجام است. در شیوه وکالتی باید به دفاتر اسناد رسمی ایران مراجعه کنید و به کارگزار موسسه حامی مهاجر وکالت دهید تا کارهای شما را در ترکیه انجام دهد.
برای ثبت نام در دانشگاه های ترکیه باید مراحل زیر را طی کنید :
در نهایت بعد از انجام این مراحل، دانشگاه برای شما برگه پذیرش ثانویه را صادر میکند. بعد از دریافت این برگه باید به منظور گرفتن اقامت تحصیلی ترکیه به اداره مهاجرت ترکیه یا همان اداره گوچ مراجعه کنید.
پس از دریافت راندوو (وقت ملاقات)، هنگام مراجعه به اداره گوچ یا اداره مهاجرت ترکیه، باید مدارک لازم برای اخذ اقامت تحصیلی ترکیه را به همراه داشته باشید. معمولا هیچ مصاحبهای برای صدور کارت اقامت انجام نمیشود و افسر اداره مهاجرت فقط مدارک شما را بررسی میکند و در صورت کامل بودن آنها، با صدور کارت اقامت شما موافقت خواهد کرد. حدود 10 روز بعد نیز کارت اقامت ترکیه (کیملیک کارت) برای شما صادر شده و به آدرس محل اقامت شما پست میشود.
هنگام مراجعه به اداره مهاجرت ترکیه برای گرفتن اقامت تحصیلی، حتما مدارک زیر را به همراه داشته باشید :
برای اخذ اقامت تحصیلی ترکیه هیچ نیازی به ویزای تحصیلی ترکیه ندارید. در صورتی که سابقه رعایت نکردن قوانین اقامتی ترکیه را دارید و به این دلیل جریمه شدهاید، نمیتوانید به شیوه بالا کارهای اقامت تحصیلی خود را انجام دهید.
در چنین شرایطی باید با مدارک لازم (همچون پاسپورت، برگه پذیرش اولیه دانشگاه و…) به سفارت ترکیه در ایران مراجعه کنید و ویزای تحصیلی ترکیه بگیرید. پس از گرفتن ویزای تحصیلی ترکیه، میتوانید وارد این کشور شوید و مراحل اخذ اقامت تحصیلی ترکیه را انجام دهید.
بر اساس قوانین و مقررات بیمه تامین اجتماعی و بیمه سلامت عمومی دانشجویان طی سه ماه اول از اولین تاریخ ثبت نام خود باید بیمه عمومی SGK خود را درخواست بکنند و نیازی به داشتن بیمه سلامت نیست. در غیر این صورت باید آنها تقاضای بیمه خصوصی سلامتی در ترکیه بکنند .
اگر دانشجو در همان دانشگاه، بخش خود را تغییر دهد و در همان دانشکده و شهر و استان باشد و زمان تغییر نیز اطلاع رسانی شود، مجوز اقامت فعلی دانشجو معتبر خواهد بود. چنانچه مجوز اقامت کوتاهتر از زمان تحصیل دانشجو باشد مدت اقامت تا تاریخ پایان تحصیلات دانشجو تمدید خواهد شد.
در صورتیکه دانشجو برای ادامه تحصیل به شهر دیگری انتقالی بگیرد، باید مجوز فعلی شخص توسط استانداری استان باطل شود و مجوز جدیدی در دوره آموزشی در شهر جدید نسبت به زمان تحصیلی دانشجو صادر شود.
با توجه به قوانین جدید ترکیه در سال 2024، دانشجویان مجوز کار در ترکیه را دارند. کار دانشجویی در ترکیه علاوه بر تقویت توانایی های دانشجو، یکی از راههای تامین مخارج تحصیلی می باشد. در رابطه با مجوز کار دانشجویان در ترکیه میتوانیم به نکات زیر اشاره کنیم:
یکی از راههای اخذ اقامت در ترکیه، ثبت نام در کلاسهای تومر است. کلاس تومر در حقیقت کلاس آموزش زبان ترکی است و در پایان دوره تحصیلی آن نیز، برای شما دیپلم زبان ترکی رسمی، صادر خواهد شد. این روش، یکی از آسان ترین راه ها برای اخذ اقامت تحصیلی می باشد که بسیاری از کشورها نیز چنین برنامه هایی را ارائه می دهند.
طول دوره کلاسهای تومر معمولا بین 6 ماه تا 1 سال است. هزینه ثبت نام این دوره ها نیز ممکن است متفاوت باشد. بعد از اینکه ثبت نام شما تکمیل شد، بایستی مدارک قبولی و سایر مدارک لازم را به سفارت ترکیه ارائه دهید و اقامت 6 ماهه تا 1 ساله ترکیه را دریافت کنید.
یکی از موارد مهمی که دانشجویانی باید همواره به آن توجه نشان بکنند، مسئلهی ابطال اقامت آنان بعد از اتمام تحصیل در ترکیه می باشد. در چنین مواقعی، امکان دارد که مدت اعتبار روی کارت اقامت هنوز به پایان نرسیده باشد، اما اقامت فرد لغو شود.
با توجه به این موضوع، در صورتی که چند ماه به پایان اقامت فرد باقی مانده باشد، اما فرد تا قبل از آن تاریخ فارغ التحصیل شده باشد، اقامت او نیز همزمان با فارغ التحصیلی پایان مییابد. به این صورتکه که ادارهی مهاجرت با اطلاع از اتمام دوره تحصیلات فرد، چه کارت اقامت فرد اعتبار داشته باشد چه نه، اقامت وی را ابطال میکند.